Menstrüel Siklus (Adet Döngüsü) ve Ovulasyon Takibi

Bu döngü, hipotalamo-hipofizer ve ovaryal aksın etkisindedir.

Bu döngü ortalama 28 gün sürer, ancak 21-35 gün arasında da sürebilir.

Menstrüasyon, bu 28 günlük döngünün ilk 5-6 günlük kanama günleridir.

Menstrüel siklusta, overler (yumurtalıklar) ve endometrium (rahim iç zarı) arasında koordineli bir döngü vardır.

28 günlük siklusun ortasında, 14. günde ovulasyon (yumurtlama) olur. Ancak, "adetin ilk gününden 14 gün önce ovulasyon olur" demek daha doğrudur. Çünkü luteal faz sabitken, foliküler faz değişkendir.

14. gün ovulasyon kabul edilerek, önceki döneme preovulatuar (yumurtlama öncesi), sonraki döneme de postovulatuar (yumurtlama sonrası) dönem denir.

Dönemler

• Preovulatuar Dönem:
  • Overlerde: Foliküler faz
  • Endometriumda: Menstrüel ve proliferatif dönem
• Postovulatuar Dönem:
  • Overlerde: Luteal faz
  • Endometriumda: Sekretuar dönem

Her menstrüel siklus kanamayla başlar. Luteal faz sabittir, ancak foliküler faz değişebilir.

Foliküler Faz

Foliküler fazda östrojen üretimi olur. Sonunda dominant folikül gelişir ve ovulasyon gerçekleşir.

Bu süreçte, yani foliküler fazda, endometriumda önce dökülme (mens/adet kanaması), sonra tekrardan proliferasyon (kalınlaşma) gerçekleşir. Eğer döllenme olursa, implantasyona (yerleşmeye) hazır hale gelir.

Artan östrojen, servikal mukusu (rahim ağzı salgısı) kalınlaştırır. Bu da döllenme için gelen spermlere uygun ortam sağlar. 28 günlük adet döngüsünün fertilizasyon (döllenme) için en uygun zamanı 11-15. günler arasıdır.

Luteal Faz

Luteal fazda, ovulasyon sonrası progesteron hormonu artmıştır ve buna bağlı olarak endometriumda sekretuar (salgısal) değişiklikler olur. Eğer fertilizasyon olmamışsa progesteron, FSH ve LH üretimini düşürür. Bu da östrojen üretimini düşürür. Endometrium böylece progesteron etkisindedir. Progesteron düzeyi düştüğünde de endometriumun fonksiyonel tabakası dökülür ve mens kanaması başlar.

Ovulasyonu Nasıl Anlarız?

Menstrüel siklusun ortasında gerçekleşen ovulasyonu anlamanın yolları:

• Ovulasyonla olan folikülden abdominal kaviteye (karın boşluğuna) olan minör kanamaya bağlı periton irritasyonuna (tahriş) bağlı olan alt batında ağrı (Mittelschmerz)
• Servikal mukusta artış
• Vücut sıcaklığında artış
• Laboratuvar olarak LH pikine takiben östrojen piki
• Ultrasonda dominant folikülün ovüle olduğunun tespit edilmesi (folikülün çatladığının tespit edilmesi)